100 lat temu o. Maksymilian Kolbe wydał pierwszy numer „Rycerza Niepokalanej”
„Jeśli nie będziemy mieli katolickich mediów, to nasze świątynie zostaną kiedyś puste” – o. Maksymilian Maria Kolbe
Wydawnictwo Ojców Franciszkanów założone zostało przez o. Maksymiliana (Rajmunda) Kolbego. Swoją działalność rozpoczęło od wydawania miesięcznika „Rycerz Niepokalanej”, którego pierwszy numer w nakładzie 5 tys. ukazał się w styczniu 1922 r. w Krakowie. Według zamysłu św. Maksymiliana pismo miało być organem założonego przez niego pięć lat wcześniej w Rzymie stowarzyszenia Rycerstwo Niepokalanej. O. Kolbe pragnął, aby Rycerstwo Niepokalanej poprzez modlitwę i zakorzenienie w kulcie maryjnym było katolicką odpowiedzią na wszelkie ataki skierowane wobec Kościoła i ludzi wierzących. Miesięcznik miał być czasopismem formującym świadomość i pobożność członków Rycerstwa. Jego pierwszym redaktorem był o. Maksymilian Maria Kolbe (do mara 1939 r.).
Jednak z czasem wśród czytelników wzrastało zainteresowanie, co spowodowało zwiększenie nakładu, a także przeniesienie wydawnictwa do klasztoru w Grodnie, który miał lepsze warunki dla rozwoju drukarni.
Po pięciu latach i to miejsce stało się zbyt ciasne, aby drukować 40 tys. egzemplarzy miesięcznika, dlatego o. Maksymilian założył nowy klasztor-wydawnictwo w Niepokalanowie. Wystarczyło kolejnych 11 lat, aby nakład wzrósł jeszcze bardziej – w grudniu 1938 r. wydrukowano milion egzemplarzy „Rycerza Niepokalanej”.
W trakcie II wojny światowej czasopismo ukazało się tylko raz, ale tuż po jej zakończeniu wznowiono comiesięczne wydanie. Kiedy wydawało się, że nastał czas powrotu do dawnej świetności, w 1952 r. władze komunistyczne zabroniły wydawania „Rycerza”. Zakaz obowiązywał aż do jesieni 1981 r. W tym czasie w Santa Severa, nieopodal Rzymu, polscy franciszkanie rozpoczęli drukowanie „Rycerza Niepokalanej” dla Polaków mieszkających na emigracji – inicjatywa wiązała się z beatyfikacją o. Kolbego w 1971 r.
Dzieło św. Maksymiliana to nie tylko „Rycerz Niepokalanej”. W Niepokalanowie wydawano także „Rycerzyk Niepokalanej” dla młodzieży (od 1933 r.), „Mały Rycerzyk Niepokalanej” dla dzieci (od 1938 r.), „Biuletyn Misyjny” (od 1939 r.). W roku 1935 pojawił się „Mały Dziennik”, którego nakład w ciągu tygodnia wynosił 137 tys. egzemplarzy, a sobotnio-niedzielne wydanie osiągało 220 tys.
Wydawnictwo Ojców Franciszkanów w Niepokalanowie skoncentrowane jest na kontynuacji dzieła św. Maksymiliana. Wydaje czasopisma takie jak: „Rycerz Niepokalanej”, „Rycerzyk Niepokalanej” i „Rycerz Młodych”. Jednocześnie publikuje wiele pozycji książkowych z zakresu mariologii, franciszkanizmu i historii świętych.
Obecnie miesięcznik „Rycerz Niepokalanej” ukazuje się w nakładzie ponad 45 tys. egzemplarzy i dostępny jest zarówno w wersji drukowanej, jak i cyfrowej, a na życzenie czytelników od lutego 2021 r. również w wersji audio. To chyba jedyne czasopismo, które – pozostając wierne pomysłowi św. Maksymiliana – kolportowane jest wciąż za dobrowolną ofiarę.
W związku z 100. rocznicą wydania pierwszego numeru „Rycerza Niepokalanej” zespół redakcyjny podjął decyzję o dołączaniu do każdego numeru przez cały 2022 r. reprintu „Rycerza Niepokalanej” z roku 1922, kiedy to redaktorem i wydawcą był św. Maksymilian. Dzięki temu, pochylając się nad poszczególnymi artykułami, będziemy mogli szerzej spojrzeć na jego idee i czasy, w których żył.
